Maskaxda bini'aadamku waxay u badan tahay inay tahay xubinta ugu yaabka badan ee tiirka jidhkeena. Saynis yahanadu waxay sii wadaan inay bartaan waxyaabo cusub oo ku saabsan shaqadeeda maalin kasta, laakiin siro badan ayaan weli la shaacin. Taasi waa sababta aan u go'aansanay inaan kula wadaagno daah-furkii ugu dambeeyay ee dhinaca cilmi-baarista maskaxda. Waxaa jira siyaabo fudud oo la xaqiijiyay oo lagu kordhinayo kartidaada garaadka oo kor loogu qaado awooda maskaxdaada waanad la yaabi doontaa.
1- Hurdo la'aanta joogtada ahi waxay uga sii daraysaa xaaladda xusuusta
Saynis yahano ka tirsan Jaamacadda California (California University) ayaa helay cadaymo lagu qanci karo oo muujinaya in hurdo la’aantu ay hoos u dhigto awoodda maskaxda ayna keento cudurka Alzheimers muddo dheer. Inta lagu jiro hurdada dheer ee habeenkii, maskaxda bini'aadamku waxay ka takhalustaa isku-dhafka sunta ah ee khatarta ku ah maskaxdeena. Oo haddii qofku aanu helin hurdo ku filan taasina waxay ku keentaa maskaxdiisa saamayn xun.
2. Stress ka daba dheeraada waxuu burburiyaa maskaxda
Xusuus xumo; Awoodda wax-barashada ee hoosaysa,iyo awoodda is-xakamaynta, dhammaan kuwan waa dabeecado ka dhasha dareenka stress ka ee joogtada ah, marka lagu daro inay gacan ka geystaan dareenka qofka ee xanaaqa, welwelka, walbahaarka iyo walbahaarka joogtada ah.
3- Jaceylka iyo Naceybka wax badan ayaa ka dhaxeeya
Saynis yahano British ah ayaa ogaaday in jacaylka iyo nacaybka laga kiciyo isla hal aag maskaxda, laakiin si ka duwan nacaybka, jacaylku wuxuu si weyn u yareeyaa dhaqdhaqaaqa maskaxda ee ka masuulka ah xukunka iyo fikirka macquulka ah.
4- Maskaxdu waxay dareentaa qalaylka
Biyuhu waxay ka kooban yihiin 80% maskaxdeena, sidaa awgeed hoos u dhac yar oo dareere ah (qiyaastii 2%) waxay yaraynaysaa feejignaanta iyo tarkiiskaga waxayna ku keentaa hoos u dhaca xusuusta wakhtiga gaaban iyo awoodaha kale ee maskaxda.
5- Sonkorta faraha badan ee cuntada ku jirta waxa ay saamayn ku yeelataa xusuusta, waxa aanay hoos u dhigtaa awoodda wax-barashada
Badanaa cunista sonkorta fructose nidamka qadada ee shakhsiga ah waxay hoos u dhigtaa shaqada dhiigga waxayna yaraynaysaa awooddaada waxbarasho. Sido kle xasuusta macluumaadka iyo diirad saarida waxbarashada, sababtoo ah SCAR waxay burburisaa isku xirka maskaxda ee daqiiqadaha. Saynis yahanadu waxa ay carabka ku adkeeyeen khatarta ka dhalan karta cunista sokorta la sifeeyay iyo kuwa aan dabiiciga ahayn, waxa ayna ku adkeyen in dhibaatadeeda ay ka badan tahay. Si kastaba ha ahaatee, cuntoyinka ay ku jiraan omega-3s, sida kuwa laga helo kalluunka, lawska, iyo saliidda kalluunka, waxay beddeli karaan saameynta cilladaan.
6- Farshaxanka iyo sawirku waxa ay kor u qaadaan shaqada maskaxda
Daraasad ayaa muujisay in sawiridda iyo u fiirsashada farshaxanada ay kor u qaadaan xidhiidhka ka dhexeeya gobollada maskaxda ee kala duwan oo ay hoos u dhigaan gabowga. Saynis yahanadu waxa ay daraasad ku sameeyeen saamaynta uu fanku ku leeyahay dadka da’doodu u dhaxayso 62 ilaa 70 jir, kuwaas oo kala badh ka mid ahi ay qaateen koorsada taariikhda fanka, halka badh kalena ay qaateen casharo sawir-gacmeed ah.
7. Wax akhrisku waa jimicsiga maskaxda
Saynis yahano ka socda Oxford ayaa caddeeyey in wax akhrisku uu ka shaqaysiyo awooda caqliga ee maskaxda maadaama ay hawl galiso meelo maskaxda ka mid ah oo aan hore loo isticmaali jirin. Inta lagu jiro wax akhriska, dhiiggu wuxuu u qulqulaa meelaha maskaxda ee mas'uulka ka ah u-fiirsashada iyo fikirka. Haddaba maxaad sugaysaa? Buug soo qaado maanta oo maskaxdaada sii jimicsi fiican.
Post a Comment